Relatieproblemen kunnen een diepe impact hebben op ons welzijn en geluk. Vaak komen deze problemen voort uit onderliggende dynamieken van afhankelijkheid of autonomie binnen de relatie. Geïnspireerd door de inzichten van Willem Glaudemans, wil ik met jullie verkennen hoe het begrijpen van Sta- en Leun-relaties kan helpen bij het opbouwen van gezondere en meer vervullende partnerschappen. Laten we samen ontdekken hoe je deze inzichten kunt gebruiken om je relatie te versterken, conflicten te verminderen en samen te groeien.
Kenmerken van Leun-relaties
Leun-relaties zijn gegrondvest op het principe van afhankelijkheid, waarbij één of beide partners leunen op de ander om iets te vervullen wat ze missen in zichzelf. Deze dynamiek kan resulteren in diverse uitdagingen:
Afhankelijkheid: Partners vertrouwen op elkaar voor hun geluk, zelfwaarde, of om hun eigen leegtes te vullen.
Aanvulling naar Aanvallen: Wat begint als een zoektocht naar aanvulling, kan snel veranderen in frustratie en conflict wanneer verwachtingen niet worden voldaan.
Veranderingsdrang: Er is een sterke wens om de ander te veranderen zodat deze beter aan de eigen behoeften voldoet, wat vaak leidt tot onenigheid en ontevredenheid.
Kenmerken van Sta-relaties
Sta-relaties bieden een gezonder alternatief, waarbij partners elkaar als compleet zien, zonder de noodzaak voor de ander om leegtes te vullen. Deze relaties kenmerken zich door:
Onafhankelijkheid en Autonomie: Partners behouden hun individuele identiteit en zijn niet afhankelijk van elkaar voor hun zelfbeeld of geluk.
Wederzijds Respect en Acceptatie: Er is een diep respect voor elkaar als individuen, en een acceptatie dat verandering alleen van binnenuit kan komen, niet opgelegd door de partner.
Gebaseerd op Liefde, Niet Noodzaak: De relatie is gebaseerd op echte liefde, waardering en het verlangen om samen te zijn, niet vanuit een gevoel van noodzaak of onvolledigheid.
Waarom is een Sta-relatie beter?
Het nastreven van een Sta-relatie biedt een fundament van gezondheid, autonomie en wederzijds respect dat essentieel is voor een langdurig en vervullend partnerschap. In tegenstelling tot Leun-relaties, waar afhankelijkheid en de behoefte om de ander te veranderen vaak tot conflict en ontevredenheid leiden, moedigen Sta-relaties individuele groei en persoonlijke vervulling aan.
Dit type relatie erkent dat beide partners compleet en zelfvoorzienend zijn, waardoor de liefde vrij kan stromen zonder de last van onvervulde verwachtingen en afhankelijkheden. Door elkaars onafhankelijkheid te respecteren, ontstaat er een dieper niveau van vertrouwen en verbinding, waarbij liefde niet gebaseerd is op noodzaak, maar op een oprechte waardering voor elkaar.
Een Sta-relatie bevordert een gezonde dynamiek waarin partners naast elkaar staan als gelijken, elk bijdragend aan een relatie gebaseerd op steun, liefde en wederzijds respect. Dit vormt niet alleen de basis voor een sterke relatie, maar ook voor het individuele welzijn en geluk van elke partner.
Zelfreflectie en Groei
Elk koppel kan stappen zetten richting het transformeren van een Leun-relatie in een Sta-relatie. Begin met zelfreflectie door je af te vragen: “Kom ik in deze relatie om iets te halen of om iets te brengen?”
Oefening 1: De Intentie Check
Neem beiden een moment om onafhankelijk van elkaar op te schrijven wat je intenties zijn binnen de relatie. Vergelijk vervolgens jullie antwoorden en bespreek hoe je deze intenties positief kunt afstemmen.
Vergeving en Innerlijke Groei
Vergeving speelt een cruciale rol in het genezen en groeien binnen relaties. Het gaat niet om de ander, maar om een persoonlijke reis van loslaten en zelfliefde.
Oefening 2: De Vergevingsbrief
Schrijf een brief aan jezelf waarin je vergeeft voor het vasthouden aan teleurgestelde verwachtingen. Als je comfortabel bent, kun je deze brieven met elkaar delen en bespreken hoe jullie samen kunnen werken aan het loslaten van het verleden.
Zuiver je Intenties
Het zuiveren van je intenties betekent het transformeren van negatieve emoties zoals angst en wantrouwen naar liefde, vertrouwen, onbaatzuchtigheid, en vrijgevigheid.
Oefening 3: Dagelijkse Dankbaarheid
Begin of eindig elke dag door drie dingen te benoemen waarvoor je dankbaar bent in je partner. Dit helpt bij het verschuiven van de focus naar positiviteit en waardering.
De Gouden Regel en de Kracht van Intentie
Leef volgens de gouden regel: behandel elkaar zoals je zelf behandeld wilt worden. Dit is de basis van empathie en respect in elke relatie.
Oefening 4: Empathie Wandeling
Neem letterlijk een wandeling in elkaars schoenen. Kies een dag waarop je ‘ruilt’ van dagelijkse taken of routines, om zo een dieper begrip en waardering voor elkaar te kweken.
Een voorbeeld uit een praktijksessie
Hij zit verslagen op de bank, zij is stil. Ze kennen elkaar al vanaf hun jeugd, en hij is meteen na het verlaten van zijn ouderlijk huis bij haar ingetrokken. Maar sinds een maand zit hij met een burn-out thuis. Hij weet niet meer wat hij wil met zijn werk, zijn leven, en zelfs niet met hun relatie. Beiden twijfelen ze of ze wel bij elkaar passen, want ze verschillen enorm van elkaar. Deze angst heeft hen beiden afstand van elkaar doen nemen, waardoor ze meer hun eigen weg zijn gegaan. Maar dat voelde ook niet fijn, en nu hij uit balans is zoekt hij steun bij haar.
Hij geeft aan dat ze er niet meer voor hem is zoals ze altijd was, en komt met voorbeelden van dingen die hij graag anders zou zien. We gaan in gesprek over de onderliggende gevoelens, behoeften, en pijnpunten. Daarna begin ik de verschillen tussen een sta- en een leunrelatie uit te leggen. Bij beiden valt er een kwartje. We zitten in een leunrelatie!
Als zij verandert, voel ik rust, maar ik moet het in mezelf gaan zoeken. Ook bespreken we het risico dat als ze nu uit elkaar gaan als stel, ze waarschijnlijk onbewust terechtkomen in de volgende leunrelatie. Nu kunnen ze samenwerken om in een sta-relatie te komen. Dit geeft geen zekerheid voor een lang en gelukkig leven samen, maar het is wel de krachtigste manier om met je geliefde samen te zijn.
Tot Slot
Door de principes van Sta- en Leun-relaties te omarmen, kunnen jullie samen werken aan het bouwen van een relatie die is gebaseerd op wederzijds respect, liefde, en autonomie. Het is een reis van zelfontdekking, vergeving, en groei. Herinner jezelf eraan dat je beide perfect bent zoals je bent en dat de kracht om te veranderen en te groeien binnenin.
App mij