Voelt het alsof je partner steeds verder van je afdrijft, terwijl je juist nu zoveel behoefte hebt aan verbinding? Of misschien ben jij degene met een burn-out en merk je dat je je steeds meer afsluit van de ander, zelfs al weet je dat dat pijn doet. Een burn-out kan een enorme impact hebben op je relatie, en een van de meest pijnlijke effecten is dat de persoon met burn-out vaak zijn of haar partner onbewust afstoot.
Je bent niet alleen als je dit herkent. Maar er is hoop. Als je begrijpt waarom dit gebeurt en hoe je ermee om kunt gaan, kun je samen een weg vinden naar herstel.
Wat is een burn-out eigenlijk?
Een burn-out is niet zomaar een periode van vermoeidheid. Het is een intense mentale en fysieke uitputting die voortkomt uit langdurige stress. Het voelt alsof je batterij leeg is en niets meer je energie kan geven. Je kunt je prikkelbaar voelen, afstandelijk, en worstelen met simpele taken die eerder vanzelfsprekend waren. Deze overbelasting kan ertoe leiden dat je emotioneel dichtklapt en jezelf afsluit—ook van de persoon die het dichtst bij je staat: je partner.
Waarom stoot je je partner af tijdens een burn-out?
Wanneer je in een burn-out zit, kan het lijken alsof je nergens meer energie voor hebt, zelfs niet voor de mensen van wie je houdt. Het is alsof je emmer al overloopt, en elke extra druppel, zelfs een goedbedoelde knuffel of een simpel “hoe was je dag?” voelt als te veel.
Hier zijn een paar redenen waarom iemand met een burn-out de neiging heeft om de partner af te stoten:
- Emotionele overbelasting
In een burn-out voel je je constant overweldigd. Zelfs de kleinste emotionele vraag—zoals je partner die probeert te begrijpen hoe je je voelt—kan voelen als een extra gewicht op je schouders. Je sluit je af om jezelf te beschermen tegen nog meer stress. Dit kan ervoor zorgen dat je je partner minder aandacht geeft, zelfs afstandelijk of koud overkomt, terwijl je dat eigenlijk niet wilt.
- Gevoel van falen
Mensen met een burn-out voelen zich vaak niet goed genoeg, zowel op het werk als in hun persoonlijke leven. Ze hebben het gevoel dat ze falen—ook in hun relatie. Dit kan ertoe leiden dat ze zich schamen of zich terugtrekken, omdat ze bang zijn hun partner teleur te stellen. Ze willen de ander niet belasten met hun problemen en denken soms zelfs dat ze hun partner beter af zijn zonder hen.
- Prikkelbaarheid en frustratie
Bij een burn-out is de lont vaak korter dan normaal. Je bent sneller geïrriteerd, en dat kan ervoor zorgen dat kleine dingen uitgroeien tot grote frustraties. Een opmerking die normaal gesproken geen probleem zou zijn, kan nu ineens een felle reactie oproepen. Je partner begrijpt misschien niet waar die plotselinge boosheid vandaan komt, en dit kan leiden tot pijnlijke conflicten.
- Verlies van intimiteit
Door de uitputting en mentale overbelasting verdwijnt vaak de behoefte aan intimiteit. Niet alleen fysiek, maar ook emotioneel. Je trekt je terug, misschien omdat je simpelweg geen energie hebt om die verbinding aan te gaan. Dit kan voor je partner verwarrend en pijnlijk zijn, vooral als het zonder uitleg gebeurt.
De effecten op je partner
Als de partner van iemand met een burn-out, kan dit alles heel zwaar zijn. Het is moeilijk om te zien dat de persoon van wie je houdt zich steeds verder terugtrekt, vooral als je niets liever wilt dan helpen. Je kunt je afgewezen voelen, eenzaam en zelfs boos of gefrustreerd. Het is belangrijk om te beseffen dat het gedrag van je partner geen weerspiegeling is van zijn of haar liefde voor jou. Het is een verdedigingsmechanisme tegen de overweldigende stress waar hij of zij doorheen gaat.
Hoe kun je hiermee omgaan als koppel?
Het kan voelen alsof de afstand tussen jullie steeds groter wordt, maar het is mogelijk om deze moeilijke periode samen door te komen. Hier zijn een paar tips om de relatie te beschermen, zelfs als één van jullie in een burn-out zit:
- Blijf communiceren, ook als het moeilijk is
Ja, praten is lastig als je uitgeput bent, maar het is essentieel om de lijntjes open te houden. Je hoeft niet elke gedachte te delen, maar probeer eerlijk te zijn over hoe je je voelt. Als je de behoefte hebt om je terug te trekken, leg dan uit dat dit niet betekent dat je je partner afwijst, maar dat je simpelweg tijd nodig hebt om op adem te komen.
- Wees geduldig met elkaar
Een burn-out vraagt geduld, zowel van degene die erdoor getroffen is als van de partner. Het herstel duurt vaak langer dan je zou willen, en het is belangrijk om te beseffen dat dit proces tijd kost. Kleine stappen vooruit zijn nog steeds stappen vooruit. Geef elkaar de ruimte om te helen, maar blijf elkaar ook ondersteunen waar mogelijk.
- Zoek samen professionele hulp
Een burn-out is zwaar voor beide partners. Relatietherapie kan helpen om te begrijpen wat er aan de hand is en hoe jullie er samen doorheen kunnen komen. Een therapeut kan jullie leren om beter te communiceren en de patronen te doorbreken waarin jullie zijn beland.
- Zorg voor jezelf, ook als partner
Als je partner in een burn-out zit, is het belangrijk dat jij niet opbrandt in de zorg voor de ander. Blijf voor jezelf zorgen, zoek steun bij vrienden of familie en wees niet bang om hulp in te schakelen, ook voor jezelf. Je kunt niet altijd alles oplossen, en dat is oké.
- Kleine gebaren van verbinding
Zelfs als de ander zich terugtrekt, kunnen kleine gebaren een groot verschil maken. Een simpele knuffel, een kopje thee, of gewoon even samen zitten zonder te praten, kan laten zien dat je er nog steeds voor elkaar bent. Het kost weinig energie, maar kan helpen om de kloof te verkleinen.
Herstellen als team
Een burn-out hoeft niet het einde van je relatie te betekenen. Het is een moeilijke tijd, maar het kan ook een kans zijn om samen te groeien. Als jullie in staat zijn om open te blijven naar elkaar, geduldig te zijn en hulp te zoeken waar nodig, kan jullie band uiteindelijk sterker worden.
Dus als je merkt dat je partner zich afsluit of als je zelf de neiging hebt om de ander af te stoten, wees niet bang om hierover te praten en hulp te zoeken. Samen kunnen jullie door de burn-out heen komen, en misschien zelfs met een vernieuwde, diepere verbinding.
